يکشنبه ۱۱ خرداد ۱۴۰۴ - 
فرشاد مومنی و نقد تورم زایی لایحه بودجه ۱۴۰۴:
فرشاد مومنی در تشریح آنچه به سقوط حکومت بشار اسد انجامید گفت: بیشترین بی‌احتیاطی‌ها در حکومت بشار اسد میدان دادن به جهش قیمت مایحتاج روزمره مردم بود، در ماه‌های پایانی حکومت بشار نزدیک ۹۰ درصد جمعیت به زیر خط فقر رسیده بودند، این پروژه از درون کلید خورده بود. در ۴۰۰ سال گذشته یکی از کانون‌های اصلی آسیب‌پذیری ما همواره فقدان درک بایسته از اقتصاد سیاسی بین‌المللی نزد تصمیم‌گیران اساسی کشور بوده است، از زمان شاه عباس هر بار یک قدرت بزرگ را از کشور بیرون کردیم به دلیل ندانستن آرایش قوا و ندانستن سلسله مراتب قدرت به کسانی برای کمک متوسل شدیم که همین کمک‌کننده، به مردم ما ظلم‌هایی کرده و ایرانیان را به جایی رسانده که بگویند صد رحمت به قبلی؛ بنابراین زمان آگاهی در مورد فهم سیاسی اقتصاد بین‌المللی از نظر ضریب اهمیت در ایران در هنگامه منازعه‌های هژمونیک چند‌برابر می‌شود. طی یک فرآیند رخ می‌دهد، در سال ۱۳۹۶ کتابی را منتشر کردم که اتمام حجتی با دولت بود در این کتاب با جزئیات نشان دادم که فروپاشی اتحاد شوروی مطلقا به دلیل تئوری اقتصادی کمونیستی نبود در اتحاد شوروی عملکرد قوه قضائیه بود که کمر این اتحاد را شکاند و در ظاهر حکومت سوسیالیستی بود، اما فعالیت‌های شخصی فاسدان زیرزمینی بود. اندازه گردش و اضافه کرد مالی این مافیای خودی در سال‌های پایانی عمر اتحاد شوروی برابر با ۱۲درصد جی‌دی‌پی اتحادیه بود و در نهایت تیر خلاص را به موجودیت اتحاد جماهیر شوروی سیاست‌های نابخردانه اقتصادی‌اش شکلیک کرد، این سیاست‌ها سه عنصر به هم پیوسته داشت، سیاست اول این بود که اتحاد جماهیر شوروی دست به دامن سیاست‌های صندوق بین‌المللی پول شدند؛ عنصر گوهری این سیاست‌ها، سیاست‌های تورم‌زا بود، این سیاست‌ها از شوک‌درمانی به قیمت‌ها تا مسئولیت‌گریزی حکومت درباره امور حاکمیتی‌اش مانند آموزش و سلامت و مسکن و تغذیه مردم نشات می‌گرفت و از همه تکان دهنده‌تر سیاست به تاراج دادن دارایی‌های حکومت تحت عنوان خصوصی‌سازی بود. سیاست‌های تورم‌زا و ضددولتی مندرج در لایحه بودجه ۱۴۰۴ را جدی بگیرید، بیش از نیمی از جمعیت ایران قادر نیستند به اندازه حداقل موردنیاز کالری به بدن برسانند در همین حال در لایحه بودجه ۱۴۰۴ حدود ۳میلیارد دلار از بودجه ارزی تخصیص یافته به کالا‌های اساسی کم شده و دو سوم آن به واردات خودرو‌های لوکس اختصاص یافته است، حکومت گرامی ایران باید نسبت به روند‌های فساد مالی خیلی حساس‌تر از اینی باشد که الان هست در چین یا کره جنوبی عالی‌ترین مقام‌ها به تحقیرآمیزترین روش‌ها تنبیه می‌شوند اگر یک صدم فساد چای دبش در آنجا اتفاق افتاده باشد، به شدت برخورد می‌کنند. این جامعه تنها بر محور تولید فناورانه باقی خواهد ماند و با این شیوه نمی‌شود کشور را اداره کرد.
کد خبر: ۳۹۷۰۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۴
اولویت‌های اصلی اقتصاد کشور:
اقتصاد ایران در سال‌های اخیر با چالش‌های زیادی دست و پنجه نرم کرده است. این موضوع باعث شده است که خانوار‌های ایرانی نیز به‌دلیل حال نامساعد اقتصاد با ریسک‌های قابل توجهی روبه‌رو شوند. از این‌رو رئیس‌جمهور جدید برای بهبود وضعیت اقتصادی با شرایط دشواری روبه‌رو خواهد شد. او باید برای اقتصاد برنامه داشته باشد و تیم اقتصادی هماهنگی را برای حل مسائل اقتصادی به‌کار گیرد. از سوی دیگر، دو نامزدی که در مرحله نهایی وارد رقابت می‌شوند، باید برنامه‌های خود را به زبان ساده و همه‌فهم برای مردم توضیح دهند. امروز و فردا قرار است که مناظره‌های تلویزیونی از سر گرفته شود و رای‌دهندگان در انتظار هستند که از نامزدها در دور جدید مناظرات حرف‌های جدیدی بشنوند. نکته‌ای که در مناظره‌های قبلی بیشتر به چشم می‌خورد، این بود که نامزدها بیش از آنکه برنامه‌های خود را تشریح کنند، به نقد وضعیت موجود یا رویکرد یکدیگر پرداختند و مخاطبان نمی‌توانستند به یک ارزیابی مشخص از مواجهه نامزدها با چالش‌های اقتصادی دست پیدا کنند. حال با کاهش تعداد نامزدها، ارائه برنامه‌ها برای حل موضوعات اقتصادی می‌تواند عیار هر نامزد را برای سکانداری دولت آینده مشخص کند. در روز‌های اخیر با یارکشی نامزدها به‌ویژه در تیم‌های اقتصادی، رای‌دهندگان گمانه‌زنی‌هایی درباره آینده اقتصاد با هر یک از نامزدها به صورت می‌دهند. به بیان دیگر، با توجه به سوابق قبلی افراد نزدیک به هر یک از نامزدها، رویکرد آنها را در مواجهه با وضعیت اقتصادی مورد بررسی قرار می‌دهند. این در حالی است که هر یک از این نامزدها می‌توانند با صحبت کردن شفاف از برنامه‌های خود، به ابهامات و گمانه‌های مطرح‌شده پاسخ دهند. رسانه در یک بررسی ۱۰پرسش اصلی اقتصاد را برای میز مناظره امروز دو نامزد، تهیه کرده است. پاسخ به این سوالات می‌تواند تا حدودی مواضع و برنامه دولت آینده را برای رای‌دهندگان مشخص کند.
کد خبر: ۳۹۵۲۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۱۱
مانی بشرزاد،پژوهشگر و مترجم:
انتظار اول از دولت چهاردهم این است که بپذیرد اقتصاد نیز به مانند علوم دیگر، قوانینی دارد و این قوانین به صرف اینکه به مذاق ما خوش نمی‌آید، عذر موجهی برای عدم تبعیت از آنها نیست. همانگونه که آین رند روزی نوشت «می‌توان واقعیت را نادیده گرفت اما نمی‌توان از تبعات نادیده گرفتن واقعیت فرار کرد»، دولت بعدی قبل از اعمال هرگونه سیاست اقتصادی باید این نکته اساسی را بپذیرد.کرامت انسانی این نیست که سیاستگذار، همه چیز زندگی افراد را با مقررات تعیین کند. الکسی دوتوکویل، مقررات‌گذاری مضاعف را «خودکامگی نرم» می‌نامید، نوعی از قیم‌مآبی مرجع قدرت تصمیم‌گیری که تلاش دارد با رهایی فرد از چالش‌های ذهنی و دغدغه‌های زندگی، مردم را به مثابه کودکانی ابدی و نیازمند قیم نگاه دارد. رشد تولید و نوآوری در محیطی اتفاق می‌افتد که کرامت انسان حفظ شده باشد.اگر دولت چهاردهم عزم راسخی برای تغییر مسیر اقتصاد کشور از ابتلای به تورم بالا، رانت و کسری بودجه، به‌سوی ثبات، رقابت و انضباط مالی را دارد، باید از وعده ساخت بهشت دادن پرهیز کند، به این دلیل که این تغییر مسیر، بدون پذیرش هزینه میسر نیست و جامعه از نظر فکری، نیاز به آمادگی دارد.
کد خبر: ۳۹۴۹۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۷
علی عبدالعلی زاده وزیر اسبق راه و شهرسازی در دولت های هفتم و هشتم:
وزیر اسبق راه و شهرسازی گفت: آقای رئیسی دو سال فرصت سوزی کرد و هیچ کاری نکرد و وزیر این دولت هم گفت نباید کاری کنیم. این فرصت های سوخته از کجا تلف می‌شوند؟ تجربه تاریخی کشور نشان داده است که هر کسی با وعده کنترل تورم رئیس جمهور می شود خود عامل افزایش تورم می شود. چون بلد نیستند تورم را کنترل کنند. آخرین رئیس جمهور یعنی آقای رئیسی در زمان تبلیغات گفت من ۶ هزار صفحه برنامه دارم که تاکنون ۶ صفحه برنامه هم ندیدیم. ظاهراً یا فراموش کردند یا چنین چیزی نبوده است. در شان کشور ما نیست که کسی این حرف را بیان کند و دستگاهی بدون برنامه کار کند. ️تازه می گویند برنامه ای برای تورم و مهار آن تهیه کنیم. متاسفانه در این دو سال خود دولت عامل تورم بیشتر بود. نکته دیگر این است که حاکمیت هیچ برنامه ای برای اداره کشور در حال تحریم ندارد.عده ای در جامعه به عنوان دلالان تحریم وضع خوبی دارند و از تحریم سواستفاده می کنند و بار تحریم روی دوش مردم است . حاکمیت باید بگوید این تحریم قرار است در فلان بازه زمانی رفع شود یا قرار است برای همیشه باقی بماند.
کد خبر: ۳۹۲۸۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۳۰
انتقادات امام جمعه اردبیل به وزیر نیرو؛
خطیب نماز جمعه اردبیل نسبت به کمبود آب در برخی از مناطق و مشکلاتی که اهالی آن را درگیر کرده است، انتقاد کرد.وی ادامه داد: چقدر خوب بود که آقای وزیر نیرو در تابستان امسال از اتاق خنک و پر امکانات خود خارج و به روستا‌های بی‌آب مثل روستا‌های شهرستان گرمی می‌آمد و از نزدیک اثر تاسف بار بی‌آبی را لمس می‌کرد و‌ای کاش چند روز روزانه فقط دو ساعت آب به منزل آقای وزیر باز کنند تا متوجه شود که روستایی که در ۲۴ ساعت فقط دو ساعت آب دارد اهالی آن چه می‌کشد و‌ای کاش آقای وزیر این هفته در جلسه هفته وحدت در شهر هشچین در منطقه خلخال حاضر می‌شد و فریاد عزیزی از یکی از روستا‌های هشجین را می‌شنید که چگونه از شدت درد بی‌آبی جز فریاد بر سر مسئولین چاره‌ای پیدا نکرده است.
کد خبر: ۳۹۲۱۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۵
تورم‌خواری یا سرمایه‌گذاری؟
ماندگاری طولانی یک پدیده مخرب، همواره این سؤال را ایجاد می‌کند که ذینفعان این پدیده چه کسانی هستند. تورم دورقمی ، مهمترین ویژگی اقتصاد ایران در نیم‌قرن اخیر است که چنین مصیبتی را کمتر کشوری در مدت زمانی چنین طولانی به خود دیده است به ویژه اینکه اخیرا از میانگین بلندمدت حدودا ۲۰ درصدی به میانگین خطرناک بالای ۴۰ درصد شیفت کرده است. آیا ذینفعان این پدیده توانسته‌اند یا اصولا می‌توانند مانع شکل‌گیری اراده واقعی برای مواجهه علمی با آن شوند؟ آن هم در زمانی که واکسن تورم بیش از ۴۰ سال است که در دسترس است؟
کد خبر: ۳۹۰۴۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۵
تائید دوقطبی شدن جامعه؛
محمد فاضلی جامعه شناس ، ضمن تایید دوقطبی شدن جامعه تصریح کرد، طرفین این دو قطب، فارغ از هویت‌شان، دیگر ظرفیتی برای گفتگو با هم و درک یکدیگر ندارند و این دوقطبی شدن، در درازمدت امکان مفاهمه، گفتگو و صورت‌بندی کردن هر راهکار میانه و غیرخشونت‌آمیزی را ناممکن می‌کند و خطری برای جامعه محسوب می‌شود. فاضلی همچنین افزود، وقتی سخنی منتقل نمی‌شود و کاری صورت نمی‌گیرد، آن گروهی که نه سخنش منتقل، نه مسئله‌اش حل شده است، به‌شکل طبیعی به‌سوی اعمال‌خشونت می‌رود، تبدیل به معترض می‌شود سپس به معترض کف‌خیابان تغییروضعیت می‌دهد. جان کلامِ صحبت‌های فاضلی اینست که، لحظه‌ای که جامعه بین ویرانی محتمل، ناشی از خشونتی که خود اعمال می‌کند و ویرانی قطعی، ناشی از ادامه روند موجود تصمیم بگیرد، لحظه‌ای بسیار خطرناک است و فقدان میان‌داران «موثر» را یادآوری می‌کند.
کد خبر: ۳۸۵۷۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۱۷
محمد فاضلی جامعه شناس؛
در ماجرای اعتراضات پس از مرگ مهسا امینی، واکنش های زیادی صورت گرفت و خیلی ها نظرشان رو گفتند و نوشتند. در این مصاحبه محمد فاضلی استاد جامعه شناسی به تحلیل این جریان پرداخته و از آن جمله در تحلیل شعار" زن زندگی آزادی "که در این اعتراضات گفته می شود، اینگونه می گوید: زن در شعار «زن، زندگی و آزادی» وجه نمادین دارد و نشانگر نفرت از این خشونت است. زن نماد مهربانی، لطافت، ضرورت حریم‌داری و البته زایا بودن و دوری از سترونی است. خشونت در اشکال مختلف جامعه را سترون می‌کند و قرار گرفتن زن در اول این شعار، نماد مقابله با این سترون‌سازی از مسیر خشونت است. یادمان باشد که شعار‌ها در فرآیندی اجتماعی خلق می‌شوند و فقط زاییده ذهن یک یا چند نفر نیستند. هر شعاری هم زمینه اجتماعی و اقبال پیدا نمی‌کند. اگر شعاری عام می‌شود و اقبال پیدا می‌کند، یعنی جامعه نوعی همذات‌پنداری با محتوای آن دارد. واقعیت این است که سال‌ها «در برهه حساس» قرار داشتن، زندگی را بر جامعه تلخ کرده است.
کد خبر: ۳۸۳۶۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۴
چرا اوراق وام مسکن گران شد؟
قبل از پخش خبر تصویب وام ۷۰۰ میلیون تومانی خرید مسکن، اوراق خرید وام با جهشی عجیب به سمت بالای ۱۴۰ تومان خیز برداشت. کار بجایی رسید که حتی کسی اوراق تسه خود را در بورس نمی‌فروشد! آقای رئیسی می‌دانند که برای گرفتن یک میلیون تومان وام مسکن باید دو برگ اوراق خرید و حدودا یک چهارم وام با خرید این اوراق از بین می‌رود؟ علت تداوم این رفتار غیر اقتصادی و ناسالم در بورس و بانک مسکن برای چیست؟ در صورت عدم کنترل قیمت اوراق و کم توجهی بانک مسکن به مداخله گری موثر منجر به کاهش قیمت، افشاگری خواهیم نمود.
کد خبر: ۳۷۸۴۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۹
موانع سرمایه گذاری؛
ایرانی‌های مقیم خارج و اتباع خارجی در ایران احساس امنیت لازم را ندارند.موضوع دستگیری اتباع خارجی یا ایرانی‌های دوتابعیتی سال‌هاست که یکی از موضوعات مهم رسانه‌های جهان است.
کد خبر: ۳۷۸۳۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۸
افزایش قیمت جهانی گندم؛
مهفام سلیمان‌بیگی:بحران گندم در جهان قاچاقچیان ایران را به میدان آورد. جنگ دو غول غذا یعنی روسیه و اوکراین رکورد ۱۴ساله قیمت گندم را در جهان شکسته است. در ایران، اما دولت هر تن گندم جهانی را با نرخ حدود ۵۳۰ دلار می‌خرد و آرد یارانه‌ای را با قیمت هر تن صد دلار در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌دهد. در حالی که سود قاچاق آرد به حدود پنج برابر رسیده، سود تولید و فروش داخلی محصولاتی با مواد اولیه آرد حداکثر ۳۰ درصد است. این مسئله قاچاقچیان را وارد گود کرده و حجم درخور توجهی از آرد و کمتر گندم به کشور‌های همسایه ایران قاچاق می‌شود.
کد خبر: ۳۷۶۳۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۱۸
میانبر مخرب رفاه خانوار؛
افزایش رفاه خانوارها، یکی از دغدغه‌های اصلی سیاستگذاران بوده است. اصولا سیاستگذاری برای افزایش رفاه خانوارها از دو مسیر صورت می‌گیرد: یکی با رویکرد علمی و دیگری با رویکرد شبه‌علمی که به یک «میانبر» شباهت دارد. رویکرد علمی این است که رشد اقتصادی کشور‌ها افزایش یابد و با بزرگ شدن حجم اقتصاد، درآمد سرانه افراد نیز رشد کند. اما رویکرد شبه‌علمی این است که سیاستگذاران برای بهره‌مندی بیشتر خانوارها از کالاها، قیمت‌ها را در کنترل خود بگیرند.
کد خبر: ۳۷۱۵۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۹
فرشاد مومنی؛
مومنی گفت: هرکس که الفبای اقتصاد سیاسی را آموخته می‌داند که راه اداره کسشور سفله پروری نیست. راه نجات از رکود تورمی ارتقای بنیه تولیدی و قطع ید از رانتیها، دلال‌ها و واردات چی‌ها است. اگر شما به اسم تشویق تولید، برای بورسی که سوداگری در آن نسبتی با مصالح تولیدی ندارد خرج کنید، راه نجات بخشی برای کشور انتخاب نکرده اید و من متاسفم که وزارت اقتصاد سازمان برنامه و بودجه به این مهم نیز دید واژگونه‌ای دارند. مسائل حیاتی تولیدکننده‌ها را رها کرده اند، اما مشغول دوپینگ کردن در بورس هستند.
کد خبر: ۳۶۹۹۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۱
میکاییل عظیمی، اقتصاددان:
در لایحه‌ی بودجه ۱۴۰۱ دو پیشنهاد درباره‌ی قوانین بازنشستگی مطرح شده که نگرانی‌های بسیاری را در بین عموم مردم ایجاد کرده است. افزایش دو سال سن بازنشستگی و افزایش سال‌های مرجع برای محاسبه‌ی حقوق بازنشستگی از دو سال به سه سال، حتی در بین نمایندگان مجلس یازدهم نیز مخالفان جدی دارد.
کد خبر: ۳۶۹۱۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۰
حکمرانی خوب مالیاتی؛
با اجرای درست حکمرانی خوب مالیاتی که خود زیر مجموعه حکمرانی خوب بشمار می‌رود شهروندان بخشی از درآمد خود را به دولت‌ها در قالب مالیات می‌پردازند و به دولت اختیار می‌دهند این درآمد‌ها را برای اداره امور کشور، اجرای سیاست‌های مالی، تامین کالاها، خدمات عمومی و ضروری، تضمین امنیت، اجرای برنامه‌های توسعه و عمرانی کشور مورداستفاده قرار دهد. در این بین گسترش و تنوع فعالیت‌های اقتصادی، نقش فزاینده دولت‌ها در گسترش خدمات عمومی و همچنین گسترش تعهدات دولت‌ها در عرصه‌های اقتصادی و اجتماعی، مالیات را به مساله‌ای مهم و تاثیرگذار تبدیل کرده و کارکرد‌های اصلی ابزار مالیات را به تامین درآمد‌های عمومی کشور، گسترش عدالت (باز توزیع ثروت)، تخصیص دوباره منابع از طریق توسعه اقتصادی و ثبات اقتصادی تغییر داده است.
کد خبر: ۳۶۹۰۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۰
ساده‌انگاری مشکلات اقتصادی
چرا تورم وجود دارد؟ چون بانک‌ها به‌ویژه بانک‌های خصوصی موجب رشد پول هستند. چرا کارگران فلان کارخانه سه ماه است حقوق نگرفته‌اند؟ تقصیر بانک است. چرا وضع اقتصاد چنین است؟ تقصیر بانک‌هاست.
کد خبر: ۳۶۳۹۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۰۹
تحلیل داده‌های اقتصادی؛
در اینکه تورم دورقمی ، ویژگی مشترک همه دولت‌هاست و معضل تورم جز در چند کشور انگشت‌شمار در بقیه کشور‌های جهان حل شده است، شکی نیست. اما وقتی در مقام مقایسه دولت‌های مختلف قرار می‌گیریم، نتایج مهمی به دست می‌آید که اتفاقا عبدی نیز در یادداشتش به آنها اشاره کرده است.
کد خبر: ۳۶۲۸۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۲۷
شکاف درآمد در ایران؛
روند ۲۰ ساله ضریب جینی به‌عنوان شاخص توزیع درآمد در ایران بیانگر این واقعیت است که سیاست دولت‌ها دست‌کم از سال ۱۳۸۰ تا پایان سال ۱۳۹۹ نتوانسته است به‌صورت پایدار و مستمر شکاف طبقاتی در کشور را کاهش دهد؛ سیاست‌های اتخاذ شده در این سال‌ها برای کم کردن شکاف طبقاتی به‌دلیل نرخ رشد پایین اقتصادی و نرخ بالای تورم، شکننده بوده و در عمل سهم پردرآمد‌ها از درآمد، بیشتر و سهم کم‌درآمد‌ها کمتر شده و سهم دهک‌های متوسط هم تضعیف شده است.
کد خبر: ۳۵۷۴۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۱۱
برنامه‌های بودجه‌ای دولت؛
ضرورت تغییر مسیر برنامه‌های اقتصادی و عمرانی، مشکل جدی در رشد ارقام سالانه بودجه و رشد بالای هزینه‌های دولت و ضرورت بودجه انقباضی، یارانه پنهان ۶۳ میلیارد دلاری، رشد کم اقتصادی و تورم دورقمی ، ضرورت رشد بهره‌وری در اقتصاد و... موضوعاتی است که در اظهارات مسعود میر کاظمی، رییس سازمان برنامه و بودجه مورد توجه قرار گرفته است.
کد خبر: ۳۵۷۳۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۱۰
هزینه سفره مردم ۵۹ درصد گران شد؛
در تورم نقطه به نقطه، بازهم اقلام خوراکی با تورم ۵۹.۲ درصدی در صدر افزایش تورم هستند. یعنی در مردادماه امسال اقلام خوراکی‌ای که توسط خانوارها خریداری می‌شود نسبت به مردادماه سال گذشته ۵۹.۲ درصد افزایش قیمت داشته است.
کد خبر: ۳۵۶۲۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۰۲